Javno predstavljanje prvog nacrta opštinskog plana razvoja (OPR) Mališeva održano je 7. februara u sali skupštine opštine. Prve dve faze opštinskog plana predstavljene su širokom auditorijumu koji su èinili uglavnom graðani Mališeva, ali i službenici opštine i Ministarstva, predstavnici OEBS-a i drugi eksperti.

Svrha ove javne prezentacije bila je da se pruže informacije široj javnosti u Mališevu i relevantnim institucijama i akterima o napretku izrade opštinskog plana razvoja. Nacrt profila i vizija OPR predstavljaju prve dve faze procesa planiranja koje je radila opština uz tehnièku pomoæ UN-Habitata. Plan je napravljen za celu opštinsku teritoriju, ukljuèujuæi urbani deo Mališeva i 43 sela.

Prezentacija je bila fokusirana na opštinski profil i položaj Mališeva u Prostornom planu Kosova. Predstavljene su tematske mape i rezultati analize u vezi sa prostornim i društveno- ekonomskim razvojem, infrastrukturom i javnim uslugama, životnom sredinom, naseljima, uslovima stanovanja i života, kao i razvojnim izazovima. Opština Mališevo je izabrala pristup izrade opštinskog plana razvoja sopstvenim snagama, što je suprotno praksi poveravanja izrade plana komercijalnim kompanijama.

Na otvaranju javne prezentacije, gradonaèelnik Mališeva g. Isni Kilaj se zahvalio radnom timu UN-Habitata na pruženoj podršci izradi prvih faza OPR i kazao da „je došlo do velikih promena tokom ovih nekoliko godina u Mališevu, u pogledu infrastrukture i sveukupnog razvoja opštine i da je sada potrebno uraditi plan na profesionalan naèin i da to treba da urade profesionalci iz svih oblasti. Ovaj plan je veoma važan za urbanistièko planiranje i za sveukupni razvoj Opštine Mališevo, a u isto vreme i za oèuvanje kulturnog i prirodnog nasleða. Ovaj plan je za sve graðane opštine Mališevo".

Prvi rezultati analize Popisa 2011 pokazuju brzo rastuæu opštinu sa oko 55000 stanovnika, sa demografskim trendom brzog rasta stanovništva (+32% rast stanovništva u poslednjih 65 godina, 1948/2011) i veoma mladu strukturu stanovništva (skoro polovinu opštinskog stanovništva u 2011. godini èine mladi starosti ispod 20 godina). Profil takoðe pokazuje veoma visoku stopu nezaposlenosti: sadašnja stopa nezaposlenosti je 55.25% (10% veæa od nacionalne stope nezaposlenosti).

Opština Mališevo je u procesu brze promene namene zemljišta. Urbano širenje predstavlja pretnju zbog gubitka poljoprivrednog zemljišta koje još uvek predstavlja preko 38% od površine opštinske teritorije. Osim uticaja na poljoprivredu i seoske zajednice, ova brza promena namene zemljišta predstavlja rizik i zbog gubitka složenosti ekosistema i narušavanja strukture ekosisitema.

Važni izazovi koje je identifikovala opština su pitanja otpadnih voda i kanalizaciona infrastruktura, upravljanje otpadom, racionalno korišæenje poljoprivrednog zemljišta, zaštita i promocija privrednog i kulturnog nasleða, stvaranje moguænosti za zapošljavanje kroz stimulisanje poljoprivredne proizvodnje i stoèarstva, agro industrije, rudne industrije, turizma i kroz podršku razvoju malih i srednjih preduzeæa.

Vizija, principi i ciljevi opštinskog razvoja su bili prva tema tokom radionice koja je održana u maju 2012. godine. Vizionarska radionica je održana na Prevalcu gde je sastavljena i potvrðena izjava o viziji buduæeg razvoja opštine. Radionice su organizovane uz podršku Programa podrške prostornom planiranju opština, koji realizuje UN-Habitat a finansira Sida.

Opštinska izjava o viziji glasi: „Mališevo sa moguænostima za sve, ponosno na svoje nasleðe i razvijeno sa oèuvanim prirodnim resursima ".

Strateška procena uticaja OPR na životnu sredinu æe se uskoro pozabaviti razumevanjem potencijalnih ekonomskih, socijalnih i ekoloških uticaja predloženog plana. Ova studija æe biti deo OPR i obavezna je po kosovskom zakonu. SPUŽS, koju æe uraditi nezavisni meðunarodni konsultant, omoguæiæe identifikaciju važnih ekonomskih i ekoloških implikacija za proizvodnju i trgovinu, oèuvanje vode i tla itd. SPUŽS ima za cilj izbegavanje uticaja na životnu sredinu i poboljšanje pozitivnih efekata, a predlaže i odreðene mere za uravnotežavanje negativnih uticaja bilo koje predložene aktivnosti na životnu sredinu.

OPR za Mališevo 2025+ ima multisektorski strateški karakter. To je dokument od kojeg se oèekuje da uspostavi integrisanu strategiju buduæeg regulisanja prostora, sledeæi jasnu viziju za koju je postignuta usaglašenost i privrženost svih uèesnika da rade na ostvarivanju ciljeva i strateških smernica koje slede tu viziju. Svi graðani, poslovna zajednica, NVO i drugi uèesnici mogu da uèestvuju. Ukoliko su vam potrebne dodatne informacije o opštinskom planu razvoja ili ako želite da date komentar, kontaktirajte: pzhkmalisheve@gmail.com ili komuna.malisheve@rks-gov.net (Telefon: 029 269 043)