Gradonačelnici partnerskih opština PPPO-a i drugi kosovski predstavnici su se sastali prošle nedelje u Istanbulu, u Turskoj, gde je kao glavni ishod bila njihova odlučnost da razviju lokalne kapacitete i sprovođenje opcija opštinskih planiranja, kako bi se poboljšao kvalitet života u kosovskim gradovima. Delegacija sa Kosova je sastavljena takođe od strane visokih predstavnika ministarstava, Asocijacije Kosovskih Opština, kao i od predstavnika UN-HABITAT-a.

Sastanak je održan sa ciljem da se raspravlja o postojećoj saradnji između PPPO i partnerskih opština, da se proceni dosadašnji napredak u pogledu politika i programa, i da se ključni izazovi adresiraju PPPO-u, omogućivši konstruktivnu diskusiju između centralnog i lokalnog nivoa uprave. Sastanak je trebao da posluži kao prilika za razmenu iskustava i mišljenja između partnerskih opština i turskih opština.

Organizovana su nekoliko kratkih informacija i razmena iskustava za gost́ujuću delegaciju, u saradnji sa Zajednicom Opština Marmara. Delegacija je učestvovala na samitu pametnih opština, omogućivši sastanke sa predsednicima opština u Turskoj i sa Zajednicom Opština Marmara. Delegaciju je primio gradonačelnik Kadiköy-a, g. Selami Öztürk, i gradonačelnik Kaðythan-a, g. Fazli Kiliç, i tom prilikom posete na terenu su izvršene kod projekta urbanističke transformacije u opštini Kaðythane i u Opštinskom zavodu za elektronski otpad u Kadiköy. Poseta je nastavljena prezentacijom o opštinskim aktivnostima za upravljanje otpadom od strane g. Sule Yardim, Menadžer za Životnu Sredinu opštine Kadiköy. Delegacija je takođe posetila zgradu Safira, najvišu zgradu u Turskoj, koja se nalazi u centralnom poslovnom delu Levent-a, koja omogućava pogled Istanbula sa visine.

Adresiranje novih strategija za sprovođenje

Po završetku, g. Naim Ismajli, zastupajući Asocijaciju Kosovskih Opština, referirao je dobroj saradnji između centralne i lokalne uprave: tokom poslednjih 4 godina AKO je bila prisutna u svim radnim grupama i stoga je u stanju da prenese interese kosovskih opština na centralnom nivou. UN-HABITAT je bio strateški partner u ovom pogledu, a od saradnje između UN-HABITAT-a/ PPPO i AKO su imale koristi mnoge opštine.

Izazovi tokom sprovođenja programa su razmatrani od strane svih učesnika, uključujući i raspodelu budžeta i zemljišta, ugovaranje, razvoj projekata sa sopstvenim kapacitetima, itd. Gđa. Krystyna Galezia, Šef tehničkih savetnika UN-Habitat-a na Kosovu je uradila poseban osvrt na upravljanje rizika od katastrofa, neformalnih naselja, bezbednosti, pristupu javnih prostorija, pravičnosti i jednakom tretmanu prema svim društvenim grupama kao važni prioriteti za prostorno planiranje na Kosovu.

G. Paulius Kulikauskas, Među-regionalni Savetnik UN Habitat-a, predstavio je kontekstualizaciju  kosovskih opština u globalnoj perspektivi, adresirajući politiku razvoja, jačanje kapaciteta i pristup stanovanju u okviru održivog razvoja evropskih gradova u tranziciji. Potreba za integrisani pristup urbanog planiranja i ruralnog razvoja je uzeta u obzir, sa fokusom na ojačanje sprovođenja planiranja (kroz opštinske finansije i investicije, javne i privatne saradnje, i efikasne kontrole razvoja).

Tokom završnih komentara i zaključaka, gđa. Krystyna Galezia je uzela na razmatranje važnost ruralnog i urbanog planiranja, posebno širenje gradova, urbano proširenje i integracije kosovskih gradova u globalnoj perspektivi. Predstavnici ministarstava su izrazili zahvalnost podršci UN-HABITAT-a opštinama i pokrenuli su pitanje o potrebi za efikasnu administraciju.

Učesnici pri prevođenju kraja su bili g. lir Mirena, Zamenik Ministra Životne Sredine i Prostornog Planiranja, g. Hajredin Hyseni, Zamenik Ministra Javne Uprave, g. Rifat Krasniqi, Zamenik Ministra za Administraciju Lokalne Samouprave, g. Arben Çitaku, Stalni Sekretar u Ministarstvu Životne Sredine i Prostornog Planiranja, Besnik Osmani, Stalni Sekretar Ministarstva Administracije Lokalne Samouprave, g. Agim Aliu, Gradonačelnik opštine Uroševac, g. Pal Lekaj Gradonačelnik opštine Đakovica, g. Igor Aritonović, Zamenik Gradonačelnika opštine Gračanica; g. Milan Stojanović, Zamenik Gradonačelnika opštine Gnjilane, g. Rufki Suma, Gradonačelnik opštine Elez Han, g. Agron Kući, gradonačelnik opštine Junik, g. Isni Kilaj, Gradonačelnik opštine Mališevo, g. Riza Haziri, Zamenik Gradonačelnika opštine Mitrovica, g. Nenad Cvetković, Gradonačelnik opštine Parteš, g. Ramadan Muja, Gradonačelnik opštine Prizren, g. Smajl Latifi, Gradonačelnik opštine Orahovac, predstavnici AKO-a g. Naim Ismajli, Gradonačelnik opštine Štimlje i g. Sazan Ibrahimi, Izvršni Direktor Asocijacije Kosovskih Opština; predstavnik Ministarstva g. Nait Hasani, Predsedavajući, Parlamentarna Komisija za Poljoprivredu, Šumarstvo, Životnu Sredinu i Prostorno Planiranje i gđa Sebil Pajko, Viši Savetnik Ministra za Javnu Upravu i predstavnici UN-HABITAT-a g. Paulius Kulikauskas, gđa Kristina Galezia, Peter Engstrom, g. Ishaku Maitumbi, g. Artan Rexhepi, gđa Arijeta Himaduna, i gđa Catarina Camarinhas.

Učesnici su pri završetku diskutovali o ključnim prioritetima i izazovima lokalnih i centralnih institucija za predstojeće godine.

Prosperitet gradova

Nakon završetka, svim učesnicima je podeljena kopija izveštaja o stanju svetskih gradova UN-HABITAT-a za period 2012/2013 "Prosperitet gradova". Izveštaj ispituje kako gradovi mogu generisati i ravnopravno distribuirati pogodnosti i mogućnosti što se tiče prosperiteta, obezbeđujući ekonomsko blagostanje, socijalnu koheziju, ekološku ravnotežu i bolji život za sve građane. Dok svet nastavlja da se bori sa međunarodnom ekonomskom krizom, gradovi postaju centralne platforme za kreativnost gde se planiraju nove politike za prosperitet.